Warszawa – Sródmieście Północne – Park Saski, Wodozbiór Westy

Wodozbiór w Ogrodzie Saskim – obiekt położony na sztucznym wzniesieniu w północno-zachodniej części Ogrodu Saskiego, blisko ulicy Niecałej. W jego pobliżu znajduje się także sadzawka.

Wodozbiór został wzniesiony w latach 1852-1854 według projektu Henryka Marconiego jako klasycystyczna wieża ciśnień wodociągu warszawskiego, zaprojektowanego przez Marconiego. Wodozbiór usytuowano na sztucznie usypanej górce, a materiał uzyskano ze stworzonej nieopodal sadzawki. W wodozbiorze mieściły się dwa zbiorniki, do których ze stacji pomp nad Wisłą pod ulicą Karową biegł wodociąg doprowadzający wodę prosto z rzeki. Z wodozbioru woda była rozprowadzana do miejskich hydrantów, ujęć i fontann.

Budynek na planie centralnym obwiedziony został dwudziestoma dwiema kolumnami korynckimi z celą pośrodku, elewacje ozdobiono fryzem, gdzie pomiędzy muszlami i medalionami z warszawską syrenką występuje motyw podwieszonej girlandy. Gzyms obiegający budynek ozdobiono akroterionami, a dach zwieńczono szyszką. Obiekt był wzorowany na świątyni Westy w Tivoli pod Rzymem.

W 1862 roku pobliską sadzawkę opróżniono i w jej miejscu stworzono klomb z fontanną z rzeźbą dziecka trzymającego łabędzia za szyję, dopiero w 1878 inż. Józef Sporny dokonał prac uszczelniających sadzawkę za pomocą gliny i kamieni, dzięki czemu można było ją ponownie napełnić wodą. W latach 80. XIX wieku do budynku wodozbioru dobudowano schody. Zimą sadzawkę wykorzystywano jako lodowisko, gdzie można było pobawić się przy akompaniamencie orkiestry.

Po zniszczeniach wojennych wodozbiór odbudowano według projektu Romualda Gutta i Aliny Scholtz niemal w pierwotnej formie, zlikwidowano jedynie zwieńczenie gzymsu ponad kolumnami. Budynek dziś mieści zapas wody w celach przeciwpożarowych dla Teatru Wielkiego.

[https://warszawa.wikia.org/]